Samoobsługowa kasa fiskalna, a przestępstwo oszustwa

Od kilku lat w Polsce pojawiają się w sklepach kasy samoobsługowe, takie w których samodzielnie skanujemy towar i za niego płacimy, bez udziału obsługi sklepu. Jest to rozwiązanie bardzo wygodne dla klienta ale również stwarza większe możliwości do nadużyć niż w przypadku sprzedaży tradycyjnej.

Zdarza się dość zaskakująca kwalifikacja czynu polegającego na zeskanowaniu produktu tańszego na kasie samoobsługowej w miejsce rzeczywiście zabieranego produktu droższego. Przy wykryciu takiego procederu czasem Policja, a nawet prokuratura próbuje kwalifikować to jako przestępstwo oszustwa, wobec które jest zagrożone wyjątkowo dotkliwymi sankcjami karnymi: od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności (w przypadku mniejszej wagi: grzywna, ograniczenie wolności lub do 2 lat pozbawienia wolności). Co istotne istnienie tego przestępstwa jest niezależne od wartości zabranego dobra.

Jednakże taka kwalifikacja prawna tego czynu jest błędna i to w sposób oczywisty. Przestępstwo oszustwa polega na wprowadzeniu błąd innej OSOBY w celu doprowadzenia jej do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem. Samoobsługowa kasa fiskalna, co oczywiste, nie jest osobą, a więc nie może być „ofiarą” tego typu przestępstwa. Krótko mówiąc nie da się oszukać kasy samoobsługowej.

Oczywiście nie oznacza to, że opisany czyn jest dopuszczalny. Zeskanowanie tańszego produktu w miejsce zabranego ze sklepu droższego stanowi kradzież i w zależności od wartości będzie to albo wykroczenie, albo przestępstwo. Przy czym zagrożenie karą jest dużo niższe niż w przypadku oszustwa.

Co zatem zrobić gdy dopuściliśmy się takiego czynu, a policja lub prokuratura stawia nam zarzut oszustwa. Po pierwsze błędem byłoby przyznanie się do winy i dobrowolne poddanie karze, sankcja z tego tytułu będzie znacznie surowsza niż w przypadku prawidłowego zakwalifikowania tego czynu. Po drugie warto zasięgnąć pomocy obrońcy, który w toku postępowania przedstawi odpowiednią argumentacje prawną, która powinna pomóc uniknąć odpowiedzialności za inny czyn niż faktycznie popełniony.